ریتم شبانهروزی یا ساعت بدن، یک الگوی تناوبی 24 ساعته است که برنامه روزانه خواب و بیداری را کنترل میکند. ریتم شبانهروزی نقش مهمی در حفظ وضعیت طبیعی بدن انسان دارد. تا به امروز، نتایج تحقیقات صورتگرفته به ما نشان داده است که اختلال در این الگو، میتواند بر سرعت پیشرفت بسیاری از بیماریها مثل سرطان کولورکتال اثر بگذارد. در پژوهشی که اخیرا محققان دانشگاه UCI کالیفرنیا با کمک موشها پیشبردهاند، متوجه شدهاند که برهمخوردن ریتم شبانهروزی، روی میکروبیوم روده و عملکرد سدِ رودهای اثر گذاشته و در نتیجه میتواند روند پیشرفت سرطان کولورکتال را سرعت بخشد. این یافته ممکن است منجر به تغییر، در استراتژی برنامههای پیشگیری و درمان شود.
سلما مصری، استادیار زیستشناسی شیمی و یکی از اعضای این پژوهش است. او میگوید: «در سالهای اخیر تعداد افراد زیر ۵۰ سال که به سرطان روده مبتلا شدهاند، به طور نگرانکنندهای افزایش یافته است. قرارگرفتن در معرض نور به مدت طولانی، خوردن غذا در ساعات پایانی شب و سایر فاکتورهای محیطی، میتوانند از عوامل موثر باشند.» مصری در ادامه میگوید: «نتایج پژوهش ما نشانمیدهد که اختلال در ساعت بیولوژیک بدن، میتواند نقش مهمی در وضعیت سلامت روده داشته باشد.»
در این مطالعه، محققان دانشگاه UCI، با دستکاری ژنتیکی گروهی از موشهای آزمایش، ساعت بدن آنها را برهم ریختند، هدف آنها از این کار بررسی تاثیر ساعت بیولوژیک بدن بر میکروبهای روده بود. با مقایسه میکروبهای روده و فعالیت ژنها در دو گروه موشهای سالم و موشهای دستکاریشده ژنتیکی، به این نتایج دستیافتند که موشهایی که دستخوش تغییرات ژنتیکی قرارگرفتهبودند، ساعت بدن آنها برهم ریخته است. این تغییرات باعث شد که میکروبهای روده درگیر در مسیر متابولیسمی اسیدهای نوکلئیک، آمینواسیدها و کربوهیدراتها، متفاوت عملکنند و در نتیجه سطح مخاط روده کاهش یابد. مخاط از روده در برابر باکتریهای مضر محافظت میکند و برای حفظ سلامت روده ضروری است. از طرفی تغییر در ریتم شبانهروزی باعث اختلال در تعدادی از باکتریهای روده از جمله باکتریوئیدها، هلیکوباکتر و مگاسفارا، شد. مجموع این تغییرات در موشها، احتمال ابتلا به سرطان روده را بیشترکرد.
اگرچه هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است تا بفهمیم آیا نتایج این پژوهش در انسان نیز قابل مشاهده است یا خیر، درک عمیقتر در مورد تاثیر ریتم شبانهروزی بر اکوسیستم روده، میتواند اطلاعات ما در جهت بهبود سلامت کلی روده را بالا برده و روشهای درمانی جدید سرطان را به محققان معرفیکند.
یافتههای این پژوهش در مقالهای با عنوان Disruption of the intestinal clock drives dysbiosis and impaired barrier function in colorectal cancer به چاپ رسیدهاست.
منبع: genengnews.com
ترجمه: مهناز موسوی